Leka I - Mbret i Shqiptarëve
Lartmadhëria e Tij, Mbreti Leka i Shqiptarëve, lindi më 5 prill 1939 në Tiranë, në pallatin mbretëror. Ai ndërroi jetë më 30 nëntor 2011, në moshën 72-vjeçare, në Spitalin Nënë Tereza, në Tiranë.
Leka I ishte djali i Madhërisë së Tij, Mbretit Zog dhe Mbretëreshës Geraldine. Ai lindi më 5 prill 1939, vetëm dy ditë para pushtimit fashist të Shqipërisë, ditën e së Premtes së Zezë, më 7 prill 1939. Lindja e trashëgimtarit të fronit u festua me ngazëllim të madh dhe Roja Mbretërore përshëndeti me 101 goditje me pushkë.
Princi Leka e filloi jetën në mërgim në vende të ndryshme. Pasi udhëtoi nëpër Europë, Familja Mbretërore u vendos në Angli, fillimisht në “Hotelin Ritz ” në Londër. Më pas u zhvendos për një periudhë të shkurtër në vitin 1941 në Askotin jugor në Bërkshir dhe më pas në vilën “ParmoorHouse”, në Parmor, pranë fshatit Frith në rrethin Bakingamshir.
Pas luftës Mbreti Zog, Mbretëresha Geraldine dhe Princ Leka u zhvendosën në Egjipt, ku jetuan nën mbrojtjen e Mbretit Faruk I.
Princ Leka u shkollua në “ParmoorHouse”. Në vitin 1946 ai vazhdoi studimet në “British Boys School”, ku qëndroi deri në vitin 1954. Në Aleksandri, Egjipt, ai vazhdoi studimet në “Victoria College” për të shkuar më pas në “Aiglon College” në qytezën Vijar Syr Olon të Zvicrës, ku edhe u diplomua në vitin 1956.
Ai fliste rrjedhshëm disa gjuhë, si shqip, frëngjisht, anglisht, spanjisht, gjermanisht dhe arabisht dhe italisht.
Në vitin 1958, pasi studioi dy vite në “Royal Military Academy Sandhurst” në Angli, ai u mandatua në postin “Toger i dytë” në Ushtrinë Britanike. Ai studioi gjithashtu ekonomik, shkenca politike dhe gjuhë orientale në Universitetin e Sorbonës në Francë deri në vitin 1961.
Princi Leka u bë zyrtarisht trashëgimtar i fronit dhe mori titullin “Princ i Kurorës” në 5 prill 1957, kur mbushi 18 vjeç. Princi Leka u kurorëzua Mbret pas vdekjes së babait të tij. Mbreti Zog vdiq në 9 prill 1961.
Betimi si Mbret i Shqiptarëve në përputhje me Kushtetutën Mbretërore të vitit 1928
Princi i Kurorës, Leka I, bëri betimin si Mbret i Shqiptarëve në hotel “Bristol” në Paris, më 15 prill 1961. Ai u betua përpara qeverisë mbretërore në mërgim, ish-deputetëve të Parlamentit të Shqipërisë dhe 70 delegatëve zyrtarë të zgjedhur si përfaqësues nga diaspora e Shqipërisë.
Asambleja Kombëtare u mblodh sipas neneve 51 dhe 55 të Kushtetutës Mbretërore të Shqipërisë të vitit 1928, ku u vendos se Princi i Kurorës do të bëhej Mbret i Shqiptarëve.
Madhëria e Tij bëri betimin në Bibël dhe Kuran përpara Asamblesë Kombëtare dhe personaliteteve të ftuara, si sovrani Leka I, Mbreti i Shqiptarëve.
Nga viti 1961 dhe në vazhdim, Mbreti Leka vazhdoi lëvizjen e rezistencës në mërgim. Ai gjithashtu mbajti aktive qeverinë mbretërore të Shqipërisë në mërgim, që u njoh ndërkombëtarisht me të gjitha privilegjet përkatëse, deri në kthimin përfundimtar të Familjes Mbretërore në Shqipëri në vitin 2002.
Më 1962, Familja Mbretërore u zhvendos nga Franca në Spanjë, Madrid, asokohe nën udhëheqjen e Gjeneralit Francisko Franko. Mbreti Leka krijoi miqësi me Mbretin Juan Carlos të Spanjës dhe më pas me Shahun e Iranit, Muhamed Reza Pahlavi.
Në verë dhe në vjeshtë 1967, Madhëria e Tij vizitoi Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Mbreti Leka bëri homazhe në varrin e Imzot Fan Nolit dhe të ish-ambasadorit të Shqipërisë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Faik Konicës. Ai u takua me udhëheqësit e shoqatës “Vatra”, krerët e Partisë “Legaliteti” dhe të Frontit Kombëtar, i njohur ndryshe si “Balli Kombëtar”. Kjo vizitë ishte fillimi i një fushate në mbarë botën për të mobilizuar dhe bashkuar shqiptarët kundër diktaturës komuniste.
Në vitin 1966-1967, ai vajti me detyrë operative si vëzhgues i Tajvanit në Vietnam. Më pas ai udhëtoi për në Tajlandë dhe me mbështetjen e ushtrisë tajlandeze rekrutoi ushtarë nga Tajlanda dhe Birmania, për të stërvitur vullnetarë shqiptarë në taktika guerile.
Mbreti Leka u takua dhe krijoi miqësi me Guvernatorin e Kalifornisë Ronald Regan, i cili më vonë do të bëhej President i Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Në vitin 1967 i dhuroi guvernatorit një elefant bebe, si simbol i Partisë Republikanë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Kjo dhuratë e pazakontë do të bënte bujë në shtypin e kohës.
Në fund të viteve 1960, përpjekja e Mbretit Leka për të ngritur një kamp stërvitor në Libi për Ushtrinë Çlirimtare të Shqipërisë dështoi, për shkak të grushtit të shtetit të shtatorit 1969 dhe rënies së Mbretit Idris bin Muhammadal-Mahdi as-Senussi.
Konferenca e Madridit (1975) ishte një veprim i suksesshëm për të bashkuar komunitetin politik dhe jo politik nën sloganin “Kombi mbi të gjitha” dhe për pasojë, të krijohej një front shqiptar ndërkombëtar kundër regjimit komunist.
Konferenca kishte për synim që të gjendej një zgjidhje politike dhe ushtarako-diplomatike për t’i dhënë fund komunizmit dhe për të bashkuar kombin shqiptar.
Konferenca aplikoi një pozicion të panegociueshëm mbi sovranitetin dhe pavarësinë e Shqipërisë dhe përkrahu filozofinë e vazhdimit të rezistencës.
Mbreti Leka garantoi aktmarrëveshjen e unifikimit dhe koordinimit të aktiviteteve politike dhe diplomatike të diasporës shqiptare, nëpërmjet miratimit nga Këshilli i Përkohshëm, duke sjellë krijimin e Ushtrisë Kombetare për Çlirimin e Shqipërisë Ethnike. Ushtria Çlirimtare e Shqipërisë Ethnike do të luajë një rol qendror në zhvillimin e operacioneve kundër diktaturës komuniste në Shqipëri.
Më 8 tetor 1975, Mbreti Leka u martua me Susan Cullen Ward në një ceremoni civile në bashkinë e Biarricës, në Francë, në prani të përfaqësuesve të komunitetit shqiptar. Franca u zgjodh për shkak të ngjashmërive juridike me ligjet e monarkisë shqiptare, pasi të dyja bazoheshin në kodin civil të Napoleonit.
Më 10 tetor u zhvillua një ceremoni e madhe përpara klerit në Toledo, Spanjë. Klerët myslimanë, ortodoksë, katolikë dhe anglikanë bekuan të sapomartuarit. Në këtë ceremoni morën pjesë përfaqësues nga familje të ndryshme mbretërore dhe komuniteti shqiptar.
Mbreti Leka u kthye për herë të parë në Shqipëri në vitin 1993, por u lejua të qëndronte në vend për vetëm 24 orë, para se të njoftohej nga Shërbimi Informativ Kombëtar i Shqipërisë, SHIK-u, se duhej të largohej. Në fillim të viteve ‘90, Ministri i Oborrit Mbretëror, Abedin Mulosmanaj dhe anëtarë të Oborrit Mbretëror udhëtuan nëpër të gjithë vendin. Nëna Mbretëreshë Geraldine dhe Mbretëresha Susan do të dërgonin asistencë mjekësore në vend.
Madhëria e Tij u rikthye më 12 prill 1997, pas 58 vitesh në mërgim. Ai u mirëprit nga rreth 10 000 mbështetës në aeroportin e Rinasit. Mbreti përshëndeti popullin me frazën “Paqe, bashkim dhe vëllazëri”.
Shqipëria hyri në një periudhë të zgjatur të anarkisë pas rënies së skemave piramidale. Shteti kishte rënë, bashkë me drejtësinë dhe rendin. Mbreti Leka ishte i vetmi lider, që ishte i lirë të vizitonte qytetet dhe fshatrat e Shqipërisë pa pasur paragjykime, ndërsa liderët e Partisë Socialiste të Shqipërisë dhe të Partisë Demokratike të Shqipërisë mund të lëviznin vetëm në zona që i kishin bastione elektorale.
The Royal Family was officially invited back to Albania by Parliamentary decree in 2002. A political consensus was achieved on the 17th of June 2002 when 9 parliamentary group leaders signed a proclamation which was followed by an official invitation signed by bipartisan group of 74 parliamentarians out of the 140 seat assembly. On Friday the 28th of June 2002, at 11:15 the Royal Family returned home landing at Rinas airport on a private Boeing 727, after traveling from Lanceria airport, South Africa. The Royal Family was welcomed by a festive atmosphere and thousands of supporters.
King Leka became involved in activities of the Nation and staunchly opposed all acts of corruption and miss-governance in Albania and Kosova. He worked vigorously to ensure the well-being and freedom of the Albanian Nation.
King Leka believed that Albania should maintain itself as a bridge between the East and West. He was a strong advocate for Albanian National Unity.
In 2005 King Leka became the spiritual leader of “The Movement for National Development” a wide coalition of political parties that took part in the national elections the same year. Unfortunately, ill health put a stop to further political activities in the following years.
Mbreti Leka ndërroi jetë në spitalin “Nënë Tereza” në Tiranë më 30 nëntor 2011. Qeveria shqiptare e shpalli këtë ditë, Ditë Zie Kombëtare, dhe urdhëroi që të gjithë flamujt e institucioneve të ulen në gjysmë shtizë. Homazhet shtetërore u zhvilluan në Parlamentin e Shqipërisë, në Tiranë, ku morën pjesë personalitete shqiptare dhe të huaja, si dhe publiku i gjerë.
Kryetari i Bashkisë së Tiranës, z. LulzimBasha, mbajti një panegjirik përpara godinës së Parlamentit. Ceremonia u zhvillua sipas traditës së Mbretërisë shqiptare, nga të katërt klerikët fetarë (mysliman, katolik, bektashi dhe ortodoks shqiptar), së bashku me nderimet ushtarake. Ai fillimisht u varros pranë bashkëshortes dhe nënës së tij në varrezat e Sharrës në Tiranë. Një vit më vonë, Mbreti Leka u vendos të prehet në paqe në Mauzoleun Mbretëror në kodrat e liqenit.
40 Datat historike të familjes Mbretërore dhe Mbretit Zog
